દેશના ટકાઉ વિકાસ માટે ભ્રષ્ટાચાર નામના મીઠા ઝેરને જડમૂળથી નાબૂદ કરવાની જરૂર

- text

દર વર્ષે 9 ડિસેમ્બરના દિવસે ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ જાગરૂકતા ફેલાવવા માટે એન્ટી-કરપ્શન ડે મનાવવામાં આવે છે

મોરબી : ભ્રષ્ટાચાર સૌથી જટિલ સામાજિક, રાજકીય અને આર્થિક ઘટનાઓમાંથી એક છે, જેની અસર વિશ્વના તમામ દેશોમાં જોવા મળે છે. દર વર્ષે 09 ડિસેમ્બરના દિવસે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ જાગરૂકતા ફેલાવવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસ મનાવવામાં આવે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસનો ઇતિહાસ

31 ઑક્ટોબર 2003ના રોજ મહાસભાએ ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ સંયુક્ત રાષ્ટ્રના સંમેલનને અપનાવ્યું હતું. ત્યારથી ડ્રગ્સ એન્ડ ક્રાઇમ પર યુનાઇટેડ નેશન્સ ઓફિસને સ્ટેટ પાર્ટીઝના કોન્ફરન્સ માટે સચિવાલય તરીકે નિયુક્ત કરાઈ હતી. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાએ ત્યારે 09 ડિસેમ્બરના દિવસને ભ્રષ્ટાચાર વિરોધ દિવસ તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે કોન્ફરન્સ ડિસેમ્બર, 2005માં યોજાઇ હતી. યુનાઇટેડ નેશન્સ ડેવલોપમેન્ટ પ્રોગ્રામ અને સંપૂર્ણ વૈશ્વિક સમુદાય (UNODC) ભ્રષ્ટાચાર-વિરોધી પ્રથા વિશે જાગરૂકતા જન્માવવા માટે મુખ્ય છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય વિરોધી દિવસનું મહત્ત્વ

આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસનું મહત્ત્વ વિશ્વ સ્તરે તેના વિશે જાગરૂકતા ફેલાવવા માટે છે. પોતાના વ્યવસાય અને ધંધાના સ્થળ પર ભ્રષ્ટાચારથી બચવાના સાધનો અને પદ્ધતિઓને શેર કરે છે. લોકશાહી બચાવવા માટે ભ્રષ્ટાચારને ફેલાતો અટકાવવો ખૂબ જ જરૂરી છે. કારણ કે ભ્રષ્ટાચાર કાયદાના શાસનની ચુંટણી પ્રક્રિયાને વિકૃત કરે છે. ભ્રષ્ટાચાર કેટલીય રીતે દેશના આર્થિક વિકાસને પણ અસર કરે છે.

સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સ હાંસલ કરવા માટે વૈશ્વિક અભિયાન #UnitedAgainstCorruption ભ્રષ્ટાચાર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. દેશની પ્રગતિમાં ભ્રષ્ટાચાર સૌથી મોટો અવરોધ છે. સત્તામાં રહેલી વ્યક્તિ લોકોનો દુરુપયોગ કરે છે અને તેથી, પ્રજાની સ્વતંત્રતા, આરોગ્ય, જીવન અને ભવિષ્ય ગુમાવે છે. ભ્રષ્ટાચાર દરેક દેશ, પ્રદેશ, સમુદાયને અસર કરે છે અને કોઈપણ આ ગુનાથી મુક્ત નથી. તેથી, આપણે ભ્રષ્ટાચાર સામેની લડાઈમાં ભાગ લેવો જોઈએ.

આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર હેઠળ વિશ્વભરમાં ઉજવવામાં આવે છે અને 2030ના ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યને સર્વોચ્ચ રાખીને ભ્રષ્ટાચાર સામે વૈશ્વિક લડતને પ્રોત્સાહિત કરે છે. આ દિવસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સમગ્ર વિશ્વમાં એક સમૃદ્ધ સમાજ માટે માર્ગ બનાવવા માટે ભ્રષ્ટાચારને દૂર કરવાનો છે.

ભ્રષ્ટાચાર શું છે?

યુ.એન. અનુસાર, ભ્રષ્ટાચાર એ એક ગંભીર ગુનો છે, જે સામાજિક અને આર્થિક વિકાસને નબળો પાડી શકે છે. કોઈપણ દેશ, પ્રદેશ કે સમુદાય ભ્રષ્ટાચારથી મુક્ત નથી. તે વિશ્વના તમામ ભાગોમાં જોવા મળે છે પછી ભલે તે રાજકીય, સામાજિક અથવા આર્થિક હોય જે લોકશાહી સંસ્થાઓને ધમકી આપે છે અને તેનું નુકસાન કરે છે, સરકારી અસ્થિરતામાં ફાળો આપે છે અને આર્થિક વિકાસને ધીમો પાડે છે. સરળ શબ્દોમાં ભ્રષ્ટાચાર એ સત્તામાં રહેલા લોકો દ્વારા અપ્રમાણિક અથવા કપટપૂર્ણ વર્તણૂક છે, કોઈએ સાચું જ કહ્યું છે કે “ભ્રષ્ટાચાર એક મીઠુ ઝેર છે”.

આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?

યુનાઈટેડ નેશન્સ ડેવલપમેન્ટ પ્રોગ્રામ (UNDP) અને યુનાઈટેડ નેશન્સ ઓફિસ ઓન ડ્રગ્સ એન્ડ ક્રાઈમ (UNODC) દ્વારા દર વર્ષે સમગ્ર વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી દિવસનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ તમામ એજન્સીઓ સરહદો પર ભ્રષ્ટાચારનો સામનો કરવા અને માહિતીના આદાનપ્રદાનને પ્રોત્સાહન આપવા અને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે તેમના પ્રાદેશિક ભાગીદારો સાથે મળીને કામ કરે છે.

- text

અનેક રાજકારણીઓ, જાણીતા લેખકો, પત્રકારો અને ખાનગી સંસ્થાઓના સભ્યો પણ ભ્રષ્ટાચાર અંગે જાગૃતિ લાવવા અને ભ્રષ્ટાચારમુક્ત સમાજમાં તેમના વિશ્વાસને પુનઃસ્થાપિત કરવા આગળ આવે છે. ભ્રષ્ટાચાર અને તેને કેવી રીતે ડામવા તે અંગે લોકોને જ્ઞાન આપવા માટે વિવિધ સેમિનાર, અભિયાન, નાટકો, સ્કીટ્સ વગેરેનું આયોજન તેમજ અનેક જગ્યાએ પેમ્ફલેટ, બુકલેટનું વિતરણ કરવામાં આવે છે.

ભારતમાં આ દિવસને સરકારી અને બિન-સરકારી સંસ્થાઓ દ્વારા સંગઠિત કાર્યક્રમ તરીકે મનાવવામાં આવે છે. ભ્રષ્ટાચાર અને તેની સમાજને કેવી અસર થાય છે તે અંગે જાગૃત કરવા માટે શાળાઓ અને કોલેજોમાં બાળકો માટે નિબંધ લેખન અને ભાષણ સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે. સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ ભ્રષ્ટાચારની ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ કરીને જાહેરમાં પેમ્ફલેટનું વિતરણ કરે છે અને લોકોને ભ્રષ્ટાચાર સામે અવાજ ઉઠાવવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. તેમજ જે લોકો ભ્રષ્ટાચાર સામે તેમની ફરિયાદો નોંધાવે છે અને તેમની વિગતો ગુપ્ત રાખે છે તેમને ખાતરી આપવામાં આવે છે.

ઘણા લોકો જાગૃતિ ફેલાવવા અને અધિકારીઓ અને સરકારને સોંપવામાં આવેલી જવાબદારીઓ વિશે લોકોને જ્ઞાન આપવા માટે તેમના વિસ્તારમાં કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે. વાસ્તવમાં ભ્રષ્ટાચાર સામેની લડતમાં જેમણે પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો છે, આપણે તે લોકોને ટેકો આપવો જોઈએ અને પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ તેમજ વિવિધ વિભાગોની કામગીરીમાં પારદર્શિતાની માંગણી કરવી જોઈએ. આજકાલ સોશિયલ મીડિયા સંદેશાઓ ફેલાવવામાં લોકોને પ્રોત્સાહિત કરવામાં અને દેશના દરેક ખૂણે-ખૂણેથી જ્યાં પણ ભ્રષ્ટાચાર થાય છે ત્યાંથી માહિતી પ્રદાન કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.

લોકો ક્યારેક ભ્રષ્ટાચારને હળવાશથી લે છે, કારણ કે મોટાભાગના લોકોનું માનવું છે કે ભ્રષ્ટાચાર એ જીવનનો એક ભાગ છે અને તેને નાબૂદ કરવા માટે કંઈ કરી શકાતું નથી. પરંતુ એ સમજવાની જરૂર છે કે જ્યાં સુધી આપણે નાગરિક તરીકે ભ્રષ્ટાચારને જડમૂળથી નાબૂદ કરવાનો સંકલ્પ ના કરીએ, આપણી સાથે જે કંઈ ખોટું થયું હોય તેને સ્વીકારીએ, તો પછી સરકાર પાસેથી ભ્રષ્ટાચાર મુક્ત થવાની અપેક્ષા કેવી રીતે રાખી શકીએ. વાસ્તવમાં 2030 સુધીમાં વૈશ્વિક સ્તરે ટકાઉ વિકાસ હાંસલ કરવાનો ઉદ્દેશ્ય ત્યારે જ શક્ય છે જ્યારે આપણે સંપૂર્ણપણે ભ્રષ્ટાચારને જડમૂળથી દૂર કરી શકીશું.

- text