- text
મોરબી : આજે તા. 15 જાન્યુઆરી, 2024ને સોમવારના રોજ ભારતીય સેના દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. ગુજરાતી પંચાંગ મુજબ વિક્રમ સંવત 2080 પોષ વદ પાંચમની તિથિ છે. આજે ગુજરાતમાં વાસી ઉત્તરાયણ ઉજવવામાં આવશે. ત્યારે જાણીએ કે ઇતિહાસમાં આજની તારીખે કઈ મહત્ત્વની ઘટનાઓ બની? કઈ પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓના આજે જન્મદિવસ છે? અને કોની પુણ્યતિથિ છે?
મહત્ત્વની ઘટનાઓ
1559 – એલિઝાબેથ પ્રથમની લંડનના વેસ્ટમિન્સ્ટર એબીમાં ઈંગ્લેન્ડના મહારાણી તરીકે તાજપોશી કરવામાં આવી.
1759 – લંડનમાં મોન્ટેગ્યુ હાઉસ ખાતે બ્રિટિશ મ્યુઝિયમની સ્થાપના કરવામાં આવી.
1784 – એશિયાટિક સોસાયટી ઓફ બંગાળની સ્થાપના.
1892 – જેમ્સ નાઇસ્મિથે બાસ્કેટબોલના નિયમો પ્રકાશિત કર્યા.
1918- યશવંત અગરવાડેકર ગોમાંતક દળના ખૂબ જ ઉગ્ર ક્રાંતિકારી હતા.
1934 – બિહારમાં ભયંકર ભૂકંપથી લગભગ 20 હજાર લોકોના મોત થયા.
1949 – કે.કે. એમ. કરિઅપ્પા ભારતીય સેનાના પ્રથમ કમાન્ડર-ઇન-ચીફ બન્યા. ત્યારથી 15 જાન્યુઆરીને આર્મી ડે તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. 1949માં ફિલ્ડ માર્શલ કે.કે. એમ. કરિયપ્પાએ જનરલ ફ્રાન્સિસ બુચર પાસેથી ભારતીય સેનાની કમાન સંભાળી હતી.
1965 – ફૂડ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયાની સ્થાપના.
1975 – પોર્ટુગલે અંગોલાની સ્વતંત્રતા માટે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
1986 – સેનાના પ્રથમ કમાન્ડર-ઇન-ચીફ, કેએમ કરિયપ્પા (નિવૃત્ત)ને ફિલ્ડ માર્શલનું બિરુદ આપવામાં આવ્યું.
1988 – ભારતના ભૂતપૂર્વ બોલર નરેન્દ્ર હિરવાણીએ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની તેની પ્રથમ ટેસ્ટ મેચમાં 16 વિકેટ લઈને ઐતિહાસિક સિદ્ધિ હાંસલ કરી.
1992 – બલ્ગેરિયાએ બાલ્કન દેશ મેસેડોનિયાને માન્યતા આપી.
1998 – ઢાકામાં ત્રણ દિવસની ભારત, બાંગ્લાદેશ અને પાકિસ્તાનની સમિટ શરૂ થઈ.
1999 – ‘એની ફ્રેન્ક ઘોષણા’ પર હસ્તાક્ષર કરનાર પ્રથમ વિશ્વ નેતા સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મહાસચિવ કોફી અન્નાન બન્યા, પાકિસ્તાનમાં તમામ નાગરિક વહીવટી કાર્ય સેનામાં સ્થાનાંતરિત થયું.
2001 – વિકિમીડિયા ફાઉન્ડેશન દ્વારા ઓનલાઈન મુક્ત જ્ઞાનકોશ વિકિપીડિયાની શરૂઆત કરવામાં આવી.
2006 – બ્રિટિશ હાઈકોર્ટે ક્વાટ્રોચીના બે બેંક ખાતાઓ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાનો આદેશ આપ્યો.
2007 – સદ્દામના સાવકા ભાઈ અને ઈરાકની અદાલતના ભૂતપૂર્વ વડાને ફાંસી આપવામાં આવી.
2008 – રાજ્ય સંચાલિત ગેસ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા લિમિટેડ (ગેઇલ) ના બોર્ડે મહારાષ્ટ્રના દાભોલથી બેંગ્લોર સુધી ગેસ પાઇપલાઇન નાખવાના પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપી હતી. ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી માયાવતીએ ‘ગંગા એક્સપ્રેસ વે પ્રોજેક્ટ’નો શિલાન્યાસ કર્યો. વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહની ચીન મુલાકાત દરમિયાન ભારત-ચીન સરહદ વિવાદ પર ચર્ચા થઈ હતી. ખગોળશાસ્ત્રીઓએ પૃથ્વીથી 25 કરોડ પ્રકાશ-વર્ષ દૂર આકાશગંગાના જીવન માટે જરૂરી તત્વો શોધી કાઢ્યા હોવાનો દાવો કર્યો હતો.
2009 – દાદાસાહેબ ફાળકે પુરસ્કાર વિજેતા અને પ્રખ્યાત ફિલ્મ નિર્માતા તપન સિંહાનું નિધન. સ્લમડોગ મિલિયોનેર ફિલ્મને બાફ્ટા એવોર્ડની શ્રેણીઓમાં નામાંકિત કરવામાં આવી હતી.
2010 – ત્રણ કલાકથી વધારે સમય સુધી ચાલેલું સદીનું સૌથી લાંબુ સૂર્યગ્રહણ. ભારતમાં તે સવારે 11:06 વાગ્યે શરૂ થયું અને બપોરે 3:05 વાગ્યે સમાપ્ત થયું. તે વલયાકાર સૂર્યગ્રહણ હતું. આ કારણે, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો) એ ઉપલા વાતાવરણ અને પૃથ્વીના વાતાવરણ પરની અસરોનો અભ્યાસ કરવા માટે છ રોકેટ લોન્ચ કર્યા.
- text
2013 – સીરિયામાં અલેપ્પો યુનિવર્સિટીમાં રોકેટ હુમલામાં 83 લોકોના મોત થયા હતા અને 150 લોકો ઘાયલ થયા હતા.
2016 – પશ્ચિમ આફ્રિકન દેશ બુર્કિના ફાસોમાં ઓઆગાડોગુની હોટલમાં આતંકવાદી હુમલામાં 28 લોકોના મોત અને 56 લોકો ઘાયલ થયા હતા.
2020 – ICCએ ભારતીય ક્રિકેટ ટીમ (મર્યાદિત ઓવરના ફોર્મેટ)ના રોહિત શર્માને વર્ષના શ્રેષ્ઠ વનડે ક્રિકેટર તરીકે પસંદ કર્યા છે. વિરાટ કોહલીને ‘ICC સ્પિરિટ ઓફ ક્રિકેટ એવોર્ડ ઓફ ધ યર’ માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. રશિયાના વડા પ્રધાન દિમિત્રી મેદવેદેવે તેમની કેબિનેટની સાથે તેમના પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું છે. ભારતીય હવામાન વિભાગે તેનો 145મો સ્થાપના દિવસ ઉજવ્યો. પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલય દ્વારા આ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી.
IPS અધિકારી આનંદ પ્રકાશ મહેશ્વરીએ વિશ્વના સૌથી મોટા અર્ધલશ્કરી દળ ‘સેન્ટ્રલ રિઝર્વ પોલીસ ફોર્સ’ના નવા મહાનિર્દેશક તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો.
પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓના જન્મદિવસ
1856 – અશ્વિની કુમાર દત્ત – ભારતના પ્રખ્યાત રાજકારણી, સામાજિક કાર્યકર અને દેશભક્ત.
1888 – સૈફુદ્દીન કિચલુ – પંજાબના સ્વતંત્રતા સેનાની.
1899 – જ્ઞાની ગુરમુખસિંહ મુસાફિર – એક ભારતીય રાજકારણી અને પંજાબી ભાષાના પ્રખ્યાત લેખક હતા.
1921 – બાબાસાહેબ ભોસલે, ભારતીય વકીલ અને રાજકારણી, મહારાષ્ટ્રના આઠમા મુખ્યમંત્રી (અ. 2007)
1926 – ખાશાબા જાધવ – હેલસિંકી ઓલિમ્પિકમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય કુસ્તીબાજ
1929 – માર્ટિન લ્યૂથર કિંગ, અમેરિકન સામાજીક કાર્યકર અને ચળવળકાર (અ. 1968)
1932 – જગન્નાથ પહાડિયા – રાજસ્થાનના ભૂતપૂર્વ નવમા મુખ્યમંત્રી.
1934 – વી.એસ. રમાદેવી – ભારતના પ્રથમ મહિલા મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર, ભારતીય સનદી અધિકારી અને રાજકારણી, કર્ણાટકના 13મા રાજ્યપાલ (અ. 2013)
1938 – ચુની ગોસ્વામી, ભારતીય ફૂટબોલર અને ક્રિકેટર (અ. 2020)
1946 – હરપ્રસાદ દાસ – ઉડિયા ભાષાના પ્રખ્યાત નિબંધકાર, કવિ અને કટારલેખક
1947 – સંચામન લિમ્બુ – સિક્કિમના ભૂતપૂર્વ ચોથા મુખ્ય પ્રધાન
1956 – માયાવતી – ભારતીય રાજકારણી, બહુજન સમાજવાદી પાર્ટીના અધ્યક્ષ, ઉત્તર પ્રદેશના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી.
1957 – ભાનુપ્રિયા – પ્રખ્યાત અભિનેત્રી.
1961 – સરદૂલ સિકંદર – પંજાબી ભાષાના લોક અને પોપ સંગીત સાથે સંકળાયેલા પ્રખ્યાત ગાયક અને અભિનેતા
1982 – નીલ નીતિન મુકેશ – ભારતીય અભિનેતા, જે હિન્દી ફિલ્મોના પ્રખ્યાત ગાયક નીતિન મુકેશના પુત્ર છે.
1988 – સ્ક્રિલ્લેક્સ, અમેરિકી સંગીતકાર, ગાયક અને ગીતકાર
પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓની અવસાન
1761 – સદાશિવરાવ ભાઉ, ભારતીય ઇતિહાસમાં પ્રખ્યાત મરાઠા વીર
1990 – આર. આર. દિવાકર, ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના રાજકારણી
1994 – હરિલાલ ઉપાધ્યાય, ભારતીય લેખક, કવિ અને જ્યોતિષી (જ. 1916)
1998 – ગુલઝારીલાલ નંદા, ભારતીય અર્થશાસ્ત્રી અને રાજકારણી, ભારતના વડા પ્રધાન (જ. 1898)
2004 – મોહમ્મદ સલીમ, 16મી લોકસભાના સંસદ સભ્ય
2009 – તપન સિંહા, પ્રખ્યાત ફિલ્મ નિર્દેશક.
2012 – હોમાઈ વ્યારાવાલા, ભારતના પ્રથમ મહિલા ફોટો જર્નાલિસ્ટ.
2014 – નામદેવ ધસાલ, મરાઠી કવિ, લેખક અને માનવાધિકાર કાર્યકર્તા
(અહીં આપેલી જાણકારીનું સંકલન ઇન્ટરનેટ પરથી પ્રાપ્ત વિગતોના આધારે કરેલું છે.)
- text